قاعدگی نشان دهنده سلامت بدن و ترشح منظم هورمون ها در زنان و دختران است. قاعدگی در واقع ریزش بافت اندومتر رحم است. در روزهای ابتدایی خون روشن تر است و هرچه به انتهای قاعدگی نزدیک میشویم خون تیره تر میشود.
چرخه قاعدگی یا سیکل قاعدگی یک دگرگونی فیزیولوژیکی است که در زنان بارور جهت تولید مثل جنسی رخ می دهد و هر ماه یک تخمک بالغ شده و آماده پروردن جنین می شود. در این زمان اندک اندک بافت رحم نیز آماده نگهداری جنین می شود. اگر لقاح انجام نشود، تخمک دفع شده و بافت پوششی رحم ریزش میکند(قاعدگی). چرخه قاعدگی زنان در دوران بارداری و شیردهی متوقف میشود.
مدت خونریزی قاعدگی معمولا 3-5 روز طول میکشد، اما بین 2-7 روز می تواند متغیر باشد. هر سیکل قاعدگی به طور متوسط 28 روز طول می کشد، یک سیکل قاعدگی طبیعی 21 تا 35 روز متغیر است.
بهداشت قاعدگی:
- در طول دوران قاعدگی از نظافت فردی غافل نشوید
- برخلاف تصور عوام، دوش آب گرم هیچ مشکلی برای شما ایجاد نمیکند؛ به شرطی که بیش از 15 دقیقه طول نکشد و در طول این مدت روی صندلی یا روی زمین ننشینید.
- از پدهای بهداشتی پنبه ای یا نخی استفاده کنید
- پدهای بهداشتی رو زود به زود عوض کنید. ( از هر پد، بیش از 4 ساعت استفاده نکنید )
- برای تسکین درد در دوران قاعدگی میتوانید از کیسه آب داغ و یا دم کرده های گیاهی استفاده کنید
تغذیه سالم در دوران قاعدگی طبق توصیه های (دکتر منیژه جوانمرد):
- میوه و سبزیجاتی که نفاخ نیستند: این خوراکی ها سرشار از مواد مغذی و فیبره که به کاهش دردهای قاعدگی کمک میکند
- اسیدهای چرب امگا3: اسید های چرب امگا3 در ماهی سالمون، گردو، روغن سویا و... باعث کاهش دردهای عضلانی میشود.
- مواد غذایی سرشار از آهن: خوردن حبوبات، کلم بروکلی، تخم مرغ و اسفناج خام به جبران خون از دست رفته کمک میکند
- خوردن آب کافی: روزانه 8 لیوان آب دردهای دوران قاعدگی را کم میکند
دلایل دوران قاعدگی نامنظم:
اول از همه تعریفی از بی نظمی قاعدگی داشته باشیم؛ زمانی سیکل قاعدگیتان نامنظم در نظر گرفته میشود، که کمتر از 21 روز یا بیشتر از 35 روز طول بکشد. همچنین زمانی نامنظم در نظر گرفته میشود که از یکماه تا ماه بعد بسیار متنوع بوده، به این معنی که سیکل قبلی 22 روز طول بکشد و سیکل بعدی 34 روز باشد، که در این صورت هر چند که تعداد روزها در بازه نرمال (21-35) است ولی به علت تنوع از یکماه تا ماه دیگر، قاعدگی نامنظم شمرده میشود.
- اولین و شایع ترین عامل در بروز قاعدگی نامنظم اختلالات هورمونی است، مثل پایین بودن استروژن و پروژسترون
- بلوغ، یائستگی، بارداری، شیردهی که توازن هورمونی را بهم میزند
- اختلالات عملکرد تیروئید مثل کم کاری تیروئید
- افزایش پرولاکتین
- استرس زیاد
- رژیم غذایی
- کاهش شدید وزن یا انجام حرکات ورزشی شدید
- سندروم پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان
- مصرف برخی داروها مثل داروهای ضد التهاب، ضد انعقاد خون، داروهای هورمونی
سندروم پیش از قاعدگی (PMS) چیست و چه زمانی رخ می دهد:
.در واقع گروهی از علائم جسمی و رفتاری است که در اصل در نیمه دوم چرخه قاعدگی اتفاق میفتد.
این علائم شامل:
- عصبانیت بیش از حد با وجود کوچکترین مشکل، افسردگی و احساس نارضایتی از همه چیز
- اضطراب و بی حوصلگی
- تنش و لجبازی
- خلق و خوی متغیر همراه با گریه های مکرر
- اختلال در تمرکز
- خوابیدن بیش از حد یا مشکل خواب
- افزایش جوش یا آکنه
علت ایجاد این سندروم چیست ؟
در واقع علت این مسئله حساسیت بدن به تغییر هورمون های استروژن و پروژسترون است که باعث تولید ماده ای بنام سروتونین میشود. این علائم 5 الی 7 روز قبل از شروع قاعدگی شروع میشوند و با شروع قاعدگی کاهش می یابند.
روش های بهبود و کنترل PMS:
- مصرف مکمل های ویتامینی مثل B6
- دمنوش های آرامش بخش مثل گل گاوزبان
- کاهش مصرف نمک
- مصرف میوه و سبزیجات
- مصرف مواد غذایی دارای آهن
باید ها و نبایدهای دوران قاعدگی:
- حمام کنید؛ در گذشته توصیه میشد که در این دوران حمام نکنید، اما حمام کردن نه تنها ضرری ندارد بلکه به بهداشت و همچنین آرامش فرد کمک میکند.
- مصرف آهن؛ چون به همراه خونریزی در این دوران مقداری آهن هم دفع میشود بهتر است برای جلوگیری از کم خونی فقر آهن از منابع غذایی یا مکمل اهن استفاده کنید.
- آب؛ نوشیدن آب در دوران قاعدگی، مایعات از دست رفته را جایگزین میکند و به کم کردن دردهای شکمی کمک میکند.
- ورزش؛ ورزش و فعالیت بدنی سبک در قاعدگی نه تنها مانعی ندارد، بلکه با افزایش جریان خون به عضلات رحمی باعث شل شدن این عضلات و دردهای دوران قاعدگی کمتر میشود.
- آسپرین؛ خون محیط مناسبی برای رشد باکتری هست و اگر به موقع پد یا تامپون عوض نشود محیط برای رشد باکتری آماده میشود
- نمک، تغییرات هورمونی در زمان قاعدگی باعث جمع شدن آب در بدن میشود، مصرف نمک بیش از حد مجاز باعث میشود آب بیشتری در بدن جمع شود و بدن ورم میکند و نفخ هم بیشتر میشود.
بهتر است بدانیم مصرف
مکمل های امگا 3، ویتامین E، ویتامین C، ویتامین های گروه B (B12 و B6 ) و ویتامین A در کاهش درد های قبل و حین قاعدگی بسیار موثر است، ني طعم دهنده آب ويتامينه
VitaSip با طعم های:
- سیب ترش (حاوی زینک + ويتامين C)
- گیلاس (حاوی ويتامين B6 + منيزیم)
- پرتقال (مولتی ویتامین شامل 11 نوع ویتامین و مواد معدنی ضروری؛ از جمله ویتامین های گروه B، ویتامین A و ویتامین E)
بسیار در کاهش درد های قبل و حین قاعدگی موثر می باشد.
